Safe haven, czyli bezpieczne przystanie na trudne czasy

Zmiana jest nieodłączną częścią naszego Świata. Chwytliwe hasła mówią, że jest to jedyna stała w naszym życiu (i nie sposób się z tym stwierdzeniem nie zgodzić). Wszystko ma swój początek i koniec pomiędzy którymi doświadczamy wzlotów i upadków. Pośród nich bywają momenty stabilne, jednak gdy pozwalamy sobie na chwilę odpoczynku, ni stąd ni zowąd, reguły gry ulegają zmianie i znów nastaje chaos, który trzeba poukładać. Podobnie jest na rynkach.. Po kryzysie, prędzej czy później, przychodzi ożywienie, a gdy rynek jest znów przegrzany, spekulacyjna bańka pęka. Ponownie doświadczamy spadków, które wygasza recesja. W każdej fazie cyklu gospodarczego, jedne aktywa cieszą się większym zainteresowaniem, inne mniejszym, co jest związane z apetytem na ryzyko lub awersją do niego. W czasie hossy zazwyczaj zyskują aktywa bardziej ryzykowne. Jednak w recesji to one potrafią odnotowywać największe straty. Co wtedy? Czy spada wszystko? A może są aktywa, które się umacniają? Czym jest bezpieczna przystań na rynkach finansowych i jaką funkcję pełni?

Co oznaczają safe haven?

Tłumacząc dosłownie z języka angielskiego, safe haven to bezpieczny port lub bezpieczna przystań. Na rynkach finansowych utarło się stosowanie drugiego z wymienionych określeń. Są to instrumenty finansowe obarczone względnie niskim ryzykiem, które w czasach hossy nie odnotowują spektakularnych wzrostów, a nawet potrafią tracić w stosunku do assetów bardziej ryzykownych. Po co więc nam takie aktywa? Sytuacja zmienia się diametralnie, gdy przychodzą czasy niepewne, kiedy apetyt inwestorów na ryzyko spada. Na etapie destabilizacji rynku safe haven ma za zadanie chronić nasz majątek przed utratą wartości. Zastanawiacie się jak i dlaczego? W momencie odczuwania strachu ludzie szukają bezpiecznej przystani dla swoich pieniędzy, ponieważ to one mocno wpływają na poczucie naszego bezpieczeństwa. Oznacza to, że kapitał przepływa z assetów ryzykownych do safe haven. Innymi słowy, bezpieczna przystań jest to aktywo, które podczas niestabilności rynków przechowa siłę nabywczą naszego majątku lub zyska na wartości w stosunku do innych assetów, podczas gdy te tracą. 

Czym bezpieczne przystanie wyróżniają się spośród innych (instrumentów)?

Nie jest powiedziane, że safe haven musi mieć wszystkie z poniżej wymienionych cech. Jednak im więcej ich posiada, tym lepiej spełnia swoją funkcję. Za bezpieczną przystań uważa się trudne do zastąpienia aktywa deficytowe o wysokiej płynności. Oznacza to, że są to assety rzadkie, a mimo to względnie łatwo można je kupić bądź sprzedać. Dodatkowo mają charakter trwały. Z czasem nie starzeją się, nie niszczeją, przez co długoterminowo zachowują swoją jakość. Trudno je podrobić, a jeżeli się da, to w prosty sposób możemy zweryfikować falsyfikat. Na safe haven nie wygasa popyt, czyli są pożądane na każdym etapie rynkowego cyklu – zarówno w czasie hossy jak i bessy. Część aktywów uważanych za bezpieczną przystań jest emitowana przez podmioty, wobec których kwestia wiarygodności nie może podlegać żadnej dyskusji.

Co należy do safe haven?

Do bezpiecznych przystani zalicza się metale szlachetne, obligacje rządowe, waluty obce gospodarek rozwiniętych czy akcje defensywne. 

• Głównym metalem safe haven jest złoto w formie fizycznej. Charakteryzuje się utrzymywaniem jakości w czasie, ograniczoną podażą, wysoką płynnością i utrzymaniem popytu. 
• Do walut obcych zaliczane są głównie dolar amerykański i frank szwajcarski. Wynika to z ich fundamentu, jakimi są wysoce rozwinięte gospodarki, które w połączeniu z względnie stabilną sytuacją polityczną, nadają państwu, jak i wskazanym walutom, silną pozycję na arenie międzynarodowej. Więcej o 
• Za bezpieczną przystań uważane są również obligacje skarbowe, gdzie jako przykład możemy podać papiery dłużne USA lub Niemiec. 
• W skład safe haven wchodzą także akcje defensywne, to znaczy takie, które są odporne na rynkowe cykle. Mam na myśli przedsiębiorstwa oferujące usługi, których popyt nie wynika z koniunktury gospodarczej a z potrzeb życiowych tj. spółki branż energetycznej czy spożywczej.

Bezpieczna przystań – znaczenie 

Aktywa uważane za safe haven są ważnym elementem na globalnym rynku. Być może nie dostarczają inwestorom wielu emocji, gdyż wahania na ich wykresach są z reguły mniejsze w porównaniu do kursów aktywów bardziej ryzykownych, jednak bądźmy świadomi, że każdy asset ma swoją własną specyfikę, która odróżnia go od innych na rynku. Bezpieczna przystań to instrument finansowy, którego głównym zadaniem jest przechowanie siły nabywczej naszych pieniędzy w czasie.