Czy pieniądze z zagranicy są opodatkowane?

Polskie rodziny otrzymują sporo pieniędzy od osób pracujących poza granicami kraju. W 2014 r. łączna wartość takich darowizn przekroczyła 16 miliardów złotych. Wielu użytkowników Walutomatu używa naszego serwisu do wymiany pieniędzy przysyłanych z zagranicy. Takie osoby dość często zastanawiają się, czy pieniężna darowizna od emigranta lub jej wymiana na złote skutkuje koniecznością zapłaty podatku. Odpowiedź na to pytanie jest twierdząca. Warto wiedzieć, że w niektórych sytuacjach osoba otrzymująca pieniądze od emigranta zapłaci dwa różne podatki. Jednego z nich można uniknąć.

Jeśli nie chcesz płacić podatku od darowizn, szybko złóż deklarację

Darowizny to jedno z wielu świadczeń, które opodatkowuje krajowy fiskus. Są one objęte podatkiem od spadków i darowizn. Warto wiedzieć, że wspomniany podatek nie ma nic wspólnego z PIT-em. Muszą go płacić również osoby, które otrzymały darowiznę z zagranicy. Takie stanowisko wielokrotnie potwierdzały urzędy skarbowe. W tym kontekście można na przykład wskazać interpretację Urzędu Skarbowego w Cieszynie z 20 lipca 2005 r. (sygnatura interpretacji: PDIII 436/2/05).

ZWRÓĆ UWAGĘ: Podatek od spadków i darowizn dotyczy również kwot, które emigranci przesłali swoim rodzinom. Takie stanowisko potwierdzają m.in. interpretacje urzędów skarbowych.

Mimo jednoznacznego stanowiska fiskusa w sprawie darowizn, nie wszystkie osoby otrzymujące pieniądze z zagranicy będą musiały zapłacić podatek. Warto wiedzieć, że w przypadku podatku od spadków i darowizn istnieje dość rozbudowany system zwolnień. Dotyczą one m.in. osób należących do trzech grup podatkowych (patrz poniższa tabela). Dla każdej z grup podatkowych, fiskus wyznaczył oddzielny limit nieopodatkowanych darowizn. Wynosi on:

• 9637 zł dla darowizn przekazanych w ramach pierwszej grupy podatkowej (najbliższa rodzina),
• 7276 zł w przypadku darowizn przekazanych w ramach drugiej grupy podatkowej (dalsza rodzina),
• 4902 zł dla darowizn przekazanych w ramach trzeciej grupy podatkowej (osoby niespokrewnione).

Jeżeli łączna wartość darowizn od osoby należącej do danej grupy podatkowej w trakcie pięciu lat nie przekroczy ustalonego limitu, to obdarowany nie będzie musiał składać żadnej deklaracji i płacić podatku. Wartość darowizn sumuje się osobno dla każdego darczyńcy. To oznacza, że przykładowa osoba, która w ciągu pięciu lat otrzymała po 5000 zł od brata i siostry, nie będzie obciążona podatkiem. Obowiązek podatkowy powstałby, gdyby kwota darowizny przekazanej przez krewnego z pierwszej grupy podatkowej przekroczyła 9637 zł (w ciągu pięciu lat).

ZWRÓĆ UWAGĘ: Obowiązek zapłaty podatku powstaje tylko wtedy, gdy wartość darowizn otrzymanych od danej osoby, w ciągu pięciu lat przekroczy ustalony limit.

Źródło: opracowanie własne na podstawie ustawy o podatku od spadków i darowizn

Nie wszystkie osoby, które przekroczyły limit darowizn faktycznie muszą zapłacić podatek. Fiskus przewidział bowiem dwie istotne ulgi. Dotyczą one osób, które:

• otrzymały darowiznę potwierdzoną aktem notarialnym (forma wymagana w przypadku nieruchomości),
• w ciągu sześciu miesięcy zgłosiły darowiznę od jednego z członków najbliższej rodziny (brata, siostry, małżonka, krewnego zstępnego, krewnego wstępnego, pasierba, ojczyma lub macochy).

Jeżeli został spełniony jeden z powyższych warunków, to obdarowana osoba nie będzie musiała płacić podatku. Zgłoszenie darowizny od rodziny polega na dostarczeniu wypełnionej deklaracji SD-Z2 do urzędu skarbowego. Osoba zgłaszająca darowiznę musi też przygotować dokumenty, które potwierdzają przekazanie części majątku. W przypadku przelewu z zagranicy może to być potwierdzenie banku prowadzącego rachunek odbiorcy.

ZWRÓĆ UWAGĘ: Osoba, która otrzymała dużą darowiznę od członka najbliższej rodziny (powyżej 9637 zł w ciągu pięciu lat) może uniknąć podatku, jeśli złoży formularz przed upływem 6 miesięcy. Półroczny termin jest naliczany od dnia, w którym podatnik otrzymał darowiznę.

Podatek dochodowy od zysku z wymiany to skomplikowana kwestia

W przypadku podatku dochodowego przepisy nie są tak jednoznaczne dla osób, które otrzymały i wymieniły walutę z zagranicy. Stanowisko fiskusa zmieniało się w ostatnich latach. Niedawne interpretacje urzędów skarbowych wskazują, że każdy zysk z wymiany walut powinien być wykazany w rocznym zeznaniu PIT. Wspomniana zasada dotyczy również osób, które dokonały wymiany niezwiązanej z działalnością gospodarczą. Takie restrykcyjne stanowisko zaprezentował m.in. Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach (zobacz interpretację indywidualną z sygnaturą IBPBII/2/415-638/12/AK). Wskazana interpretacja dotyczy właśnie wymiany walut za pośrednictwem Walutomatu.

Według obowiązującej interpretacji fiskusa dochód wynikający z wymiany walut trzeba potraktować jako „dochód z innych źródeł” i wykazać w rocznym formularzu PIT – 36. Przepisy nie określają jednak dokładnego sposobu wyliczenia zysków i strat z wymiany walut dla osoby nieprowadzącej firmy. Dlatego przed złożeniem rocznej deklaracji PIT, osoby wymieniające walutę powinny zasięgnąć informacji w swoim urzędzie skarbowym.

ZWRÓĆ UWAGĘ: Obecnie fiskus uważa, że wszystkie transakcje związane z wymianą walut podlegają opodatkowaniu. Ze względu na brak precyzyjnych regulacji, osoby wymieniające walutę poza działalnością gospodarczą, powinny zasięgnąć informacji w swoim urzędzie skarbowym.

Zobacz także: Jak można najszybciej przesłać pieniądze?