30 ciekawostek o Czechach

Czechy to mały kraj, ale pełen ciekawostek. Sprawdź, gdzie w Czechach można zwiedzić Muzeum Diabłów, co można zobaczyć na czeskim safari i jaką walutą zapłacić za te atrakcje. Podpowiadamy też, czego można się spodziewać, kiedy Czesi mają „napad”.  

Mentalność Czechów – ateizm, optymizm i Rumcajs 

1. Przywiązanie do narodowych symboli

Czesi szczycą się symbolami narodowymi, których jest całkiem sporo. Należą do nich m.in. wielki i mały herb, flaga Czech, flaga prezydencka, pieczęć państwowa oraz hymn. Darzą też wielkim szacunkiem koronę św. Wacława. Traktują ją jak relikwię narodową i nieoficjalny symbol suwerenności i państwowości.

2. Ateizm i tolerancja

Czesi są w znakomitej większości ateistami. Około 75-80% mieszkańców kraju nie deklaruje żadnej wiary, z czego mniej więcej 30% otwarcie przyznaje się do ateizmu. Choć Czesi (uogólniając) nie wyznają żadnej religii, to wykazują dużą tolerancję wobec cudzych poglądów i przekonań (także tych religijnych).

3. Czech i Polak – dwa bratanki?

Polacy od lat darzą Czechów olbrzymią sympatią. Według danych statystycznych są oni najbardziej lubianym przez nas narodem. Czesi Polskę i Polaków odbierają równie pozytywnie, chociaż niektórzy mimo wszystko postrzegają nas jako kombinatorów.

4. Niepoprawni optymiści

Czesi słyną z optymistycznego, radosnego podejścia do życia i otwartości. Dzięki temu są lubiani nie tylko przez sąsiedzkie narody. Błyskawicznie zyskują sympatię zagranicznych gości.

5. Humorystyczne symbole

Doskonałym przykładem poczucia humoru wśród Czechów są nieoficjalne symbole kraju – farsowe, fikcyjne postacie. Krecik i Rumcajs z popularnych, czeskich bajek i słynny Wojak Szwejk, bohater książki pt. „Przygody dobrego Wojaka Szwejka”.

Czeskie sukcesy – piwo i wynalazki

6. Superszybki Internet

Republika Czeska stawia na innowacje i rozwiązania cyfrowe. Czechy znajdują się w pierwszej dziesiątce krajów o największej średniej prędkości Internetu.

7. Tradycja piwowarska

Czeskie browarnictwo ma przeszło tysiącletnią tradycję. Stąd zamiłowanie Czechów do złocistego trunku i obecność wielu zabytkowych browarów na terenie Czeskiej Republiki.

8. Czeski film, a raczej film po czesku

Nie, nie chodzi o znane w Polsce powiedzenie „czeski film”, nawiązujące do tamtejszej produkcji pt. „Nikt nic nie wie”, lecz o powszechność dubbingu. W Czechach niemal każdy zagraniczny film jest dubbingowany, co stanowi dla turystów swoistą atrakcję o charakterze humorystyczno-rozrywkowym.

9. Czescy naukowcy i wynalazcy

Republika Czeska szczyci się bogatą historią innowacji naukowych. Czechom zawdzięczamy możliwość użytkowania szkieł kontaktowych, a w 1963 roku opracowali produkcję soczewek miękkich. Czeski teolog i biolog Václav Prokop Diviš opatentował piorunochron, niezależnie od Benjamina Franklina. Leśnik Josef Ludwig Ressel wynalazł z kolei śrubę okrętową, a lekarz Jan Janský odkrył, że krew dzieli się na 4 grupy. Na dokładkę jeszcze nieszczególnie prozdrowotne novum – kostka cukru, po raz pierwszy wyprodukowana w czeskiej miejscowości Dačice.

Stolica, flaga, język – złote miasto, biało-czerwoni i napad

10. Nazwa, która przetrwała ponad tysiąc lat

Pierwsze wzmianki pisane o Czechach jako zachodnioeuropejskiej grupie etnicznej pojawiły się już w IX wieku. Historyczna nazwa kraju z tego okresu to „Cesko”. Jak widać po dziś dzień nie uległa prawie zmianie. Niemniej, w zależności od ustroju, była na przestrzeni dziejów modyfikowana. W wyniku połączenia państw, co miało miejsce dwukrotnie, powstała Czechosłowacja. Po raz pierwszy po zakończeniu I wojny światowej (funkcjonowała przez cały okres międzywojenny). Po raz kolejny po II wojnie światowej – aż do 1993 roku. Od 1 stycznia 1969 roku do 5 marca 1990 roku używano również nazwy „Czeska Republika Socjalistyczna”. W średniowieczu natomiast łacińskiej – Bohemia.

11. Stolica Czech – jedno z najpiękniejszych miast na Starym Kontynencie

Stolica Czech, Praga, uznawana jest za jedno z najpiękniejszych miast w Europie. Bywa określana „złotym miastem”, „matką miast” i „miastem stu wież” (w rzeczywistości jest ich ponad 500) – ze względu na strzelistą, gotycką architekturę.

12. Flaga Czech – w przeszłości identyczna jak flaga Polski

Barwy czeskiej flagi (biała, czerwona i niebieska) mają głębokie znaczenie historyczne i symboliczne. Kolory biały i czerwony stanowią nawiązanie do czeskiego herbu, który przedstawia białego orła na czerwonym tle. Są również odwołaniem do dziejów Czech i Moraw, w tym rewolucji czechosłowackiej. Kolor niebieski to zaś emblemat Słowacji, państwa które wraz z Czechami tworzyło do 1993 roku federację. W czasach istnienia Czeskiej Republiki Socjalistycznej, flaga Czech oraz Czechosłowacji prezentowała się identycznie jak flaga Polski. Była biało-czerwona. W roku 1990 zmodyfikowano flagę Czech i dodano do niej niebieski trójkąt.

13. Czeski język – słowiański z unikalnymi cechami 

Język czeski należy do grupy języków zachodniosłowiańskich, fleksyjnych. Spokrewniony jest z językami słowackim, kaszubskim, łużyckim i polskim. Dla Polaków brzmi jednak dość zabawnie – ze względu na zupełnie inne znaczenie zwrotów i słów brzmiących podobnie do polskich. Dla przykładu „mam napad” oznacza po czesku „mam pomysł”.

14. Czeski hymn

Czesi ewidentnie mają do siebie dystans. Świadczy o tym m.in. fakt, że czeski hymn narodowy „Kde domov můj” pochodzi z komediowo-satyrycznej sztuki teatralnej, śpiewogry „Fidlovačka”.

Czeska korona i banknot o nominale 5000

15. Korona czeska – młoda waluta z długą historią

Choć Czechy należą do Unii Europejskiej, obywatele i władze kraju z dużą rezerwą podchodzą do ewentualności przyjęcia euro. Dlatego niezmiennie od 1993 roku do dziś walutą Czech jest korona czeska. Choć należy do najmłodszych walut Starego Kontynentu, jej historia sięga czasów korony austro-węgierskiej i korony czechosłowackiej. Według badaczy być może nawet X wieku, gdy na terenie Czech wybijano pierwsze monety.

16. Czeskie monety i banknoty

Jako że Czesi nie zdecydowali się na denominację, w obiegu pozostają bardzo wysokie nominały.  100 koron czeskich – ile to zł? Jeśli weźmiemy pod uwagę aktualny kurs CZK, ok. 17 PLN. 100 zł daje nam z kolei ok. 585 CZK. 500 koron występuje w formie jednego banknotu. Podobnie jak 100, 200, 1000, 2000 i nawet 5000 koron. Czeskie banknoty posiadają unikalne wzornictwo, przedstawiające lokalną architekturę oraz ważne dla kraju postacie i wydarzenia historyczne. Banknot o nominale 200 koron upamiętnia np. wydanie pierwszej na świecie książki dla dzieci pt. „Orbis Sensualium Pictus”. Książka autorstwa Jana Amosa Komenskýego trafiła do czytelników w roku 1658. Monety z kolei mają charakterystyczny awers, ukazujący czeskiego lwa herbowego. Herb ten symbolizuje odwagę, siłę i królewskość. Reprezentuje jednocześnie dynastię Przemyślidów, dawnych włodarzy ziem czeskich.

Czeskie miasta – uzdrowiska, Muzeum Diabłów i Morawska Wenecja

17. Podzielone miasta

W Czechach istnieją dwa podzielone miasta. Pierwszym jest Cieszyn, podzielony pomiędzy Czechy a Polskę. Drugim zaś Gmund i České Velenice podzielone pomiędzy Czechy a Austrię.

18. Słynne uzdrowiska

Czechy znane są z miejscowości uzdrowiskowych z gorącymi źródłami oraz wodami mineralnymi. Najpopularniejsze to Karlowe Wary, Mariańskie Łaźnie i Franciszkowe Łaźnie, wchodzące w skład Zachodnioczeskiego Trójkąta Uzdrowiskowego.

19. Ossuarium i Kaplica Czaszek

Czeskie Brno zachwyca zabytkową architekturą z czasów Habsburgów. Przyciąga też turystów, którzy chcą poczuć dreszczyk emocji. Wszystko za sprawą ossuarium (miejsce przechowywania szczątków zmarłych) w budynku sakralnym obok kościoła św. Jakuba. Podobnie Kutná Hora, historycznie mocno związana z wydobyciem srebra, lecz znana powszechnie z Kaplicy Czaszek.

20. Centrum Krumlova i Morawska Wenecja z listy światowego dziedzictwa UNESCO

Krumlov to zabytkowe miasto położone w malowniczej dolinie Wełtawy. Jego centrum zostało wpisane na listę światowego dziedzictwa UNESCO. Brukowane uliczki, stare kamienice i górujący nad nimi XIII-wieczny zamek tworzą wyjątkową scenerię. Kolejnym miastem wyróżnionym przez UNESCO jest Telcz, zwany „Morawską Wenecją”, który słynie z przepięknego rynku i zamku przebudowanego przez włoskich architektów renesansu. Weneckiego klimatu dodaje też miasteczku urokliwy staw często uwieczniany na zdjęciach.

21. Úštěk – Plac Pokoju, Muzeum Diabłów i ptasie domki

Úštěk jest miasteczkiem popularnym wśród filmowców, które zaskakuje kontrastującymi ze sobą atrakcjami. Choć serce miejscowości to Plac Pokoju z barokowym kościołem pośrodku, znajdują się tu także Muzeum Diabłów, Dom Rabina oraz synagoga. Ponadto Muzeum Tkactwa, Muzeum Pocztówek i „ptasie domki”, czyli XIX-wieczne domy wybudowane w skałach przez włoskich robotników.

Czeskie cuda natury – nie tylko Skalne Miasto

22. Skalne Miasto

W czeskim rezerwacie przyrody Kras Adršpach podziwiać można Skalne Miasto, czyli olbrzymi labirynt wyrzeźbiony siłami natury z piaskowca płytowego. Monumentalne formacje skalne połączone Wilczym Parowem tworzą krajobraz wręcz baśniowy. Wytyczono tu kilkukilometrowe trasy dla turystów. Wejście jest płatne, podobnie jak parkowanie. Dodatkowe atrakcje parku krajobrazowego Kras Adršpach to malownicze wodospady oraz możliwość odbycia rejsu łodzią po jeziorze.

23. Czeska Szwajcaria: Brama Pravčicka, Sokole Gniazdo

Park Narodowy zwany Czeską Szwajcarią stanowi wyjątkową atrakcję turystyczną znaną od pokoleń. Był inspiracją dla twórczości malarzy, poetów (m.in. Hansa Christiana Andersena) i reżyserów filmowych. Na jego terenie znajduje się największy łuk skalny w Europie kontynentalnej – Brama Pravčicka. Tuż obok ikonicznego dzieła natury widać zaś Sokole Gniazdo – przepiękny zameczek z działającą od przeszło 150 lat restauracją.

24. Największy rezerwat lasów pierwotnych w Europie Środkowej

Las Boubínský, czyli największy las rodzimy w Europie Środkowej, zlokalizowany jest w Czechach. Na południowo-zachodnim zboczu góry Boubín, nieopodal miejscowości Zátoň i Kubova Chata. Najstarsze, rosnące w nim świerki i buki liczą sobie 300-400 lat. Wiekowe drzewa wraz z unikalną, nietkniętą ingerencją człowieka przyrodą tworzą rezerwat godny podziwu.

Pozostałe atrakcje – knedliki, safari i Sky Bridge

25. Nie tylko knedliczki, czyli czeska kuchnia

Czeska kultura to także lokalne tradycje kulinarne. Choć większości z nas na myśl przychodzą od razu knedliczki (podawane w Czechach w wersjach wytrawnej i słodkiej), to potraw wartych skosztowania jest znacznie więcej. W menu czeskich restauracji królują gęste zupy, mięsa, warzywa korzeniowe oraz kapusta. Popularne są zupa ziemniaczana, zupa czosnkowa i kulajda – zupa koperkowa z zasmażką. Z wegetariańskich specjałów zaś smażony lub marynowany w oleju ser oraz topynky – chlebowe grzanki nacierane czosnkiem, serwowane z tartym serem bądź różnego rodzaju pastami. Na tych, którzy przebrną przez wytrawne cymesy czekają jeszcze desery: trdelnik – grillowane ciasto z cukrem i cynamonem, žemlovka – zapiekanka na bazie… czerstwej bułki albo likierowe szpice, czyli ciastka nadziewane likierem.

26. Safari

Safari Park Dvůr Králové Zoo znajduje się zaledwie 40 km od granicy z Polską, w miejscowości Dvůr Králové nad Labem. Nie jest to jednak zwyczajne zoo. Można tam wyruszyć na safari piesze bądź samochodowe, w tym off road i zobaczyć największą w Europie liczbę zwierząt afrykańskich w jednym miejscu. Safari w Czechach gwarantuje wyjątkową rozrywkę zarówno dorosłym, jak i dzieciom. Dla najmłodszych przygotowano też place zabaw oraz parki linowe.

27. Sky Bridge 721

Sky Bridge 721 oferuje spacer w nieco ekstremalnych, a na pewno niecodziennych warunkach. Z możliwością podziwiania doliny rzeki Moravy oraz szczytów z bliskiej perspektywy i zrobienia fenomenalnych zdjęć. Jest to wiszący most pieszy, który w momencie oddania go do użytku (13 maja 2022 roku) był najdłuższą tego typu konstrukcją na świecie. Znajduje się niedaleko granicy z Polską, w gminie Dolní Morava w Górach Orlickich.

Podróżowanie po Czechach – winiety, lotniska i przydatne aplikacje

28. Kilkadziesiąt lotnisk

Czechy mają imponującą sieć ponad 70 lotnisk. Sześć z nich obsługuje międzynarodowe transfery lotnicze. W tym główne międzynarodowe lotnisko im. Vaclava Havla w Pradze. Pozostałe obsługują loty krajowe. Podróżowanie samolotem po Czechach może więc być dobrą opcją dla tych, którzy chcą przemieszczać się głównie pomiędzy większymi miastami.

29. Wagony dla dzieci i przydatne aplikacje

Sieć kolejowa w Czechach jest bardzo rozbudowana, ma prawie 10 000 km. Do wyszukiwania połączeń i zakupu biletów przyda się aplikacja IDOS. Na wielu dworcach znajdują się wypożyczalnie rowerów. Aby z nich skorzystać, wystarczy zainstalować aplikację ČD Bike. Podróżowanie pociągiem po Czechach jest wyjątkowo komfortowe. Pasażerowie mają do dyspozycji wagony restauracyjne oraz przedziały dla dzieci, gdzie najmłodsi mogą się bawić lub oglądać bajki.

30. Winieta dla podróżujących samochodem

Podróżując po Republice Czeskiej autem trzeba pamiętać o winiecie na autostrady i drogi ekspresowe. Winiety Czechy wprowadziły już w 2021 roku, utrzymując ten system opłat do dziś. Aktualnie w formie elektronicznej (więcej o przepisach drogowych w Czechach, fotoradarach i mandatach w tekście Jak zapłacić mandat z Czech?). Winietę można zakupić na 3 sposoby. Rejestrując tablice rejestracyjne samochodu w e-systemie poboru opłat drogowych i płacąc online, w samoobsługowym terminalu bądź punkcie stacjonarnym. Koszt zależy od wersji winiety. Są cztery opcje: 1-dniowa, 10-dniowa, 30-dniowa oraz roczna. Za winietę jednodniową trzeba zapłacić 200 CZK, czyli około 34 zł, a za winietę roczną 2300 CZK, około 390 zł.

---

Przedstawione, w dystrybuowanych przez serwis raportach, poglądy, oceny i wnioski są wyrazem osobistych poglądów autorów i nie mają charakteru rekomendacji autora lub serwisu walutomat.pl do nabycia lub zbycia albo powstrzymania się od dokonania transakcji w odniesieniu do jakichkolwiek walut lub papierów wartościowych. Poglądy te jak i inne treści raportów nie stanowią „rekomendacji” lub „doradztwa” w rozumieniu ustawy z dnia 29 lipca 2005 o obrocie instrumentami finansowymi. Wyłączną odpowiedzialność za decyzje inwestycyjne, podjęte lub zaniechane na podstawie komentarza, raportu lub z wykorzystaniem wniosków w nim zawartych, ponosi inwestor. Autorzy serwisu są również właścicielem majątkowych praw autorskich do treści. Zabronione jest kopiowanie, przedrukowywanie, udostępnianie osobom trzecim i rozpowszechnianie treści w całości lub we fragmentach bez zgody autorów serwisu. Zgodę taką można uzyskać pisząc na adres kontakt@walutomat.pl.